Sakız Adası’nın mastika geleneklerini keşfetmek

Mastika ağacının sakızını ticari bir fenomen haline getirmek büyük bir hayal gücü gerektirir. Yine de şükürler olsun ki Sakız Adası insanının hayal gücü, onların sınırsız kaynağı olan bir şeyleri. Yüzyıllar boyunca çok sayıda ürünü hayret verici bir şekilde (sakızdan ülserin tedavisine kadar) başarmakla kalmadılar, aynı zamanda bu süreçte eşsiz bir kültürel kimlik inşa ettiler. 

Mastikanın Kuzey Ege’nin Sakız Adası’nda üretildiği gerçeğine dayanarak “mastiha Chiou” dünyasına hoş geldiniz. Muayyen olmaya gerek yol tabii çünkü Akdeniz’in başka yerlerinde de yetişen bu ağacı başka hiç kimse ekip biçmeye yaklaşamadı. O derece ki UNESCO, Sakız Adası’nın mastika yetiştirimini, önemi konusunda farkındalık yaratmak ve Bizans zamanından beri büyük ölçüde değişmeyen bir sürecin geleceğini güvence altına almak adına Soyut Olmayan Kültürel Varlık listesine aldı.

20 “mastika köyü” (mastihohoria) arasından birliklerle ve kooperatiflerle bir araya gelmiş yaklaşık mevcut 5.000 üreticisiyle mastika yetiştiriciliğinin geleceği tehlikede değil. Bunlar arasından Mesta, Pygri ve Armolia çok güzel bir şekilde korunmuştur ama liste çok daha uzundur.

Meşhur sakızına adanmış müzesiyle (ve eğer müsaitseniz fabrikası da) birlikte Mastika yetiştiriciliğini keşfetmeden Sakız Adası’nı anlamak basitçe mümkün değildir.

Hasat zamanında birçok mastika tarlasında kentima – sapın sızdırdığı yatay veya çapraz kesik - ile karşılaşacaksınız. Çam kokulu reçinenin kuruyarak gözyaşı şeklinde sakız, diş macunu ekmek, tatlı, likör ve diğer deneyebileceğiniz yenilebilir parçalara ve hatta bilimsel olarak test edilmiş sağlık ve kozmetik ürünlerinin aktif bir bileşenine dönüşmesi yaklaşık 15 – 20 gün sürer.

Ancak hepsinden öte, el yapımı hasat araçları ve değerli reçine kuruduktan sonra ayıklamak için sıraya giren yerlileriyle birlikte gerçek bir köy ilişkisi hissiyle ayrılmış olacaksınız.