Γιατί να κάνεις οινογευσία στην Ελλάδα;
Το κρασί είναι μέρος του ελληνικού πολιτισμού ακριβώς όσο και οι ναοί της αρχαίας Ελλάδας. Πως το καταλαβαίνεις; Παρατηρώντας όλα αυτά τα αγάλματα του Διονύσου, του θεού του κρασιού, που είχε ως αποστολή να διαδώσει το δώρο της καλλιέργειας της αμπέλου ή διαβάζοντας τις ιστορίες του Ομήρου για τους Έλληνες στρατιώτες που έπιναν ντόπιο κρασί την παραμονή της πολιορκίας της Τροίας.
Όμως μια επίσκεψη σε αμπελώνες και οινοποιεία, όπως και όλη η εμπειρία της οινογευσίας στην Ελλάδα, είναι πολύ περισσότερα από μύθους και ιστορία. Είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να εξερευνήσεις πραγματικά την Ελλάδα - τα βουνά και τις κοιλάδες, καθώς και τα ιδανικά εδάφη καλλιέργειας σταφυλιών (ορεινά, ηπειρωτικά και ηφαιστειακά). Και το καλύτερο από όλα είναι πως με ένα tour στα οινοποιεία της Ελλάδας θα συναντήσεις σπουδαίους ανθρώπους που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην παραγωγή ελληνικών κρασιών με τα υψηλότερα ευρωπαϊκά πρότυπα - με μπουτίκ, οικογενειακά οινοποιεία όπου ενσωματώνουν τις σύγχρονες τεχνικές αμπελουργίας σε πανάρχαιες παραδόσεις.
Ελληνικές ποικιλίες σταφυλιού
Πολλές από τις κορυφαίες ποικιλίες σταφυλιού της Ευρώπης ευδοκιμούν στους αμπελώνες της χώρας (από Cabernet Sauvignon, Merlot και Pinot Noir μέχρι Chardonnay και Sauvignon Blanc). Αυτό μάλλον το ήξερες... Εδώ όμως είναι που η εξερεύνηση της Ελλάδας μέσα από τα οινοποιεία και τις ποικιλίες κρασιού γίνεται πραγματικά ενδιαφέρουσα, καθώς σε ένα tour οινογευσίας στην Ελλάδα θα γνωρίσεις και πιο ιδιαίτερες, τοπικές ποικιλίες σταφυλιού που δίνουν στα ελληνικά κρασιά μοναδικό χρώμα και γεύση.
Οι κλασικές ποικιλίες είναι γνωστές ακόμα και στους ειδικούς του κρασιού εκτός συνόρων: τα σταφύλια Αγιωργίτικο και Ξινόμαυρο που παράγουν πλούσια, φρουτώδη κόκκινα σταφύλια και τα σταφύλια Μοσχοφίλερο και Ασύρτικο που δημιουργούν αρωματικά και τραγανά, καθαρά στη γεύση λευκά σταφύλια. Ανάμεσα στις πιο γνωστές αναδυόμενες ποικιλίες σταφυλιών είναι η Μαυροδάφνη, η Μαλαγουζιά, το Μοσχάτο, το Σαββατιανό και ο Ροδίτης. Υπάρχουν πάντως πολλές ακόμη τις οποίες θα γνωρίσεις σε ένα tour οινογευσίας στην Ελλάδα. Με 34 οίνους Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) σε όλη τη χώρα και περισσότερα από 100 κρασιά με Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη καταλαβαίνεις με μια πρώτη ματιά τον οινικό πλούτο της Ελλάδας.
Οι καλύτεροι προορισμοί για οινογευσία στην Ελλάδα
Καθώς η οινοποιία στην Ελλάδα έχει αναπτυχθεί, έχουν δημιουργηθεί δρόμοι του κρασιού σε όλη τη χώρα ώστε να γνωρίσεις αμπελώνες που προσφέρονται για ξεναγήσεις στα ελληνικά οινοποιεία και φυσικά για αξέχαστες εμπειρίες οινογνωσίας.
Ακόμα και αν πρόκειται για ένα οικογενειακό κομμάτι γης που τροφοδοτεί με κρασί τις ντόπιες ταβέρνες, μπορούμε να πούμε πως υπάρχουν αμπελώνες σχεδόν σε κάθε ελληνικό νησί. Αν θέλεις να ξεχωρίσεις μερικά από αυτά τότε πρώτη στη λίστα σου θα είναι σίγουρα η Σαντορίνη που ως γνωστόν φημίζεται για τα ασσύρτικα κρασιά της, αλλά το κρασί που διακρίνεται εδώ με την ένδειξη ΠΟΠ: το γλυκό επιδόρπιο κρασί Vinsanto (παρασκευάζεται με λιασμένα σταφύλια). Όποια και αν είναι η προτίμησή σου, μια εμπειρία οινογευσίας στην Ελλάδα επιβάλλεται να περιλαμβάνει ως προορισμό τη Σαντορίνη.
Η Λήμνος (επίσης ηφαιστειογενές νησί) είναι γεμάτη από αμπέλια της ποικιλίας Μοσχάτο Αλεξάνδρειας που έχει εισαχθεί από την Αίγυπτο. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια το ΠΟΠ Λημνιό (που πιστεύεται ότι είναι η αρχαιότερη ποικιλία σταφυλιού) έχει επιστρέψει.
Και η Σάμος έχει από τα αρχαία χρόνια αμπελουργική παράδοση, αλλά η ακμή της ήταν τον 16ο αιώνα, όταν οι Ενετοί εισήγαγαν το σταφύλι μοσχάτο στις πλαγιές του όρους Άμπελος- το γρανιτένιο έδαφός του είναι τραχύ και άγριο, αλλά ιδιαίτερα αποδοτικό για τους αμπελουργούς που παράγουν τα κρασιά ΠΟΠ Σάμος (το μεγαλύτερο ΠΟΠ για τις ελληνικές γλυκιές, λευκές ποικιλίες κρασιού).
Μια εμπειρία οινογευσίας στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στα ελληνικά νησιά δε μπορεί να μην περιλαμβάνει και την Κεφαλονιά με το λευκό της σταφύλι Ρομπόλα που φύεται στις πλαγιές του βουνού Αίνος (και αυτή την ποικιλία την εισήγαγαν οι Ενετοί), αλλά και την Κρήτη με μοναδικούς δρόμους κρασιού με αφετηρία το Ηράκλειο (διαθέτει τέσσερις ονομασίες επιπέδου ΠΟΠ) και τα Χανιά (στα χωριά στους πρόποδες των Λευκών Ορέων).
Πόσες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν αμπελώνες που μπορείς να επισκεφθείς; Αυτό συμβαίνει στην Αθήνα, η οποία έχει τρία βουνά στα βόρεια σύνορά της. Φυσικά, η εμπειρία ξεκινά από τα wine bars στο κέντρο της πόλης (όπου θα δοκιμάσεις εξαιρετικές ετικέτες από όλη τη χώρα), αλλά υπάρχουν και οι δρόμοι του κρασιού της Αττικής - μια πρωτοβουλία των οινοπαραγωγών που έχουν συνδέσει τα τοπικά οινοποιεία με διάσπαρτους αρχαιολογικούς χώρους και φυσικά με αξιοθέατα της περιοχής. Το πιο διαδεδομένο σταφύλι εδώ είναι το Σαββατιανό (χρησιμοποιείται στη ρετσίνα - αγαπημένη ελληνική ποικιλία κρασιού).
Άλλη μια περιοχή που πρέπει να εξερευνήσεις κάνοντας οινογευσία στην Ελλάδα με πολλές οινικές διαδρομές και εξαιρετικές ελληνικές ποικιλίες κρασιού, είναι η Πελοπόννησος που έγινε περισσότερο γνωστή για τα κρασιά της Νεμέας - τη μεγαλύτερη ζώνη ΠΟΠ για ελληνικά κόκκινα κρασιά (εδώ κυριαρχεί το Αγιωργίτικο σταφύλι). Τόσο τα οινοποιεία όσο και το κυματιστό ανάγλυφο της γης, όπου ο Ηρακλής πραγματοποίησε δύο από τους περίφημους άθλους του είναι από τα πιο εντυπωσιακά στην Ελλάδα.
Και αυτό είναι μόλις η αρχή όταν πρόκειται για την αμπελοκαλλιέργεια στην Πελοπόννησο. Τα βουνά της Αρκαδίας κρύβουν πανέμορφα χωριά, λίμνες και αμπελώνες, ενώ η περιοχή γύρω από την Πάτρα και τα Καλάβρυτα περιλαμβάνει τις μεγαλύτερες ζώνες ΠΟΠ για τα ελληνικά λευκά κρασιά (ΠΟΠ Πάτρα) και τα γλυκά κόκκινα (ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πάτρα).
Εμείς προτείνουμε πάντως να συνδυάσεις την επίσκεψη σε οινοποιεία στην Πελοπόννησο με μερικά από τα κορυφαία πολιτιστικά αξιοθέατα της Ελλάδας. Ιδανικά προσφέρονται για τέτοιους συνδυασμούς οι αμπελώνες γύρω από το Ναύπλιο καθώς και την Αρχαία Επίδαυρο ή τη Μεσσήνη ή τα οινοποιεία γύρω από την Αρχαία Ολυμπία. Ομοίως η Μονεμβασιά, η Μάνη και η Πύλος στη νότια Πελοπόννησο προσφέρουν μερικούς από τους καλύτερους συνδυασμούς πολιτισμού και κρασιού.
Κανένα tour οινογευσίας στην Ελλάδα δε μπορεί να θεωρείται ολοκληρωμένο αν δεν περιλαμβάνει τους αμπελώνες της Βόρειας Ελλάδας- πατρίδα των Οινοπαραγωγών της Βόρειας Ελλάδας και του καινοτόμου δικτύου των οινοποιείων τους. Όπως η Νεμέα και το Αγιωργίτικο κυριαρχούν στην Πελοπόννησο, η Νάουσα και το σταφύλι Ξινόμαυρο είναι στην κορυφή εδώ, στη βόρεια Ελλάδα, με έναν συναρπαστικό δρόμο κρασιού που ξεκινά από την πόλη της Βέροιας και περιλαμβάνει μια επίσκεψη στον τάφο του Φιλίππου του Μακεδόνα στη Βεργίνα. Καθιερωμένοι δρόμοι κρασιού υπάρχουν και στη Χαλκιδική (συμπεριλαμβάνουν το Λημνιό, μιας ποικιλίας αμπέλου που αναφέρεται ήδη από τον Αριστοτέλη) και ακόμη και ένα δρόμο κρασιού θα βρεις στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη Θεσσαλονίκη.
Όπου κι αν σε βγάλουν οι περιηγήσεις της οινογευσίας σου στη βόρεια Ελλάδα, θα ζήσεις εμπειρίες που θα σε αποζημιώσουν - και με το παραπάνω. Τα οινοποιεία γύρω από τον Όλυμπο και στην Ήπειρο θα σε ανταμείψουν με μερικά από τα πιο όμορφα τοπία της Ευρώπης (εκτός από τις ξεχωριστές ελληνικές ποικιλίες κρασιού που θα δοκιμάσεις εδώ), ενώ υπάρχει και ο δρόμος κρασιού του Διονύσου κοντά στην Καβάλα (ονομάστηκε έτσι επειδή το κοντινό όρος Παγγαίο ήταν κέντρο διονυσιακής λατρείας στην αρχαιότητα).
Να δούμε λίγο όμως με τι άλλο συνδυάζεται άψογα η οινογευσία στη Βόρεια Ελλάδα; Τα οινοποιεία γύρω από τη Γουμένισσα μπορούν να συνδυαστούν με μια επίσκεψη στην Αρχαία Πέλλα (γενέτειρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου) και η ζώνη ΠΟΠ στο Αμύνταιο (Δυτική Μακεδονία) είναι διάσημη για τις δύο κοντινές λίμνες (Βεγορίτιδα και Πέτρα), για την κοντινή της απόσταση από το Νυμφαίο (παραδοσιακός μακεδονικός οικισμός δίπλα σε καταφύγιο αρκούδας), καθώς και για τις κοντινές λίμνες των Πρεσπών. Αν ονειρεύεσαι να γνωρίσεις ελληνικές ποικιλίες κρασιού μέσα στην απόλυτη ηρεμία και απομόνωση, δεν υπάρχει καλύτερο μέρος για σένα!
