Λαϊκές αγορές στην Ελλάδα

Από την κοίτη του Ηριδανού ποταμού μέχρι το μικρό ύψωμα του Αρείου Πάγου, λίγο χαμηλότερα από την Ακρόπολη, απλωνόταν η Αγορά των Αθηνών από τον 6^ο αιώνα π.Χ. σε 40 στρέμματα. Σήμερα τα όριά της μπορεί να είναι ασαφή ή και χαμένα μέσα στη σύγχρονη ρυμοτομία. Η Αγορά των Αθηνών αποτελούσε ένα λαϊκό συμβούλιο, τον βασικότερο τόπο συνάντησης των πολιτών για την ανταλλαγή απόψεων σε θεμελιώδη πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα.

Άλλωστε, η λέξη αγορά προέρχεται από το ρήμα αγορεύω, που σημαίνει εκφωνώ, μιλώ ή αναγγέλλω. Στην αρχαία Αγορά πραγματοποιούνταν και αγοραπωλησίες και έτσι η λέξη στα νέα ελληνικά έφτασε να έχει και μια εμπορική έννοια (αγοράζω, αποκτώ κάτι), αλλά και ευρύτερη, η οποία σημαίνει το σύνολο των εμπορικών καταστημάτων που βρίσκονται σε κοντινούς δρόμους.

Οι αγορές στην Αθήνα

Στην Αθήνα, από το 1886, λειτουργεί η κεντρική κλειστή αγορά, η Βαρβάκειος, στην οδό Αθηνάς, λίγα μέτρα από την πλατεία Ομονοίας. Εκεί χτυπά η εμπορική καρδιά της πόλης σχεδόν όλο το εικοσιτετράωρο: παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα με «καταγωγή» από όλες τις περιοχές της χώρας, κρεοπωλεία, μανάβικα, ιχθυοπωλεία και καταστήματα με μπαχαρικά, εδώδιμα, χύμα και συσκευασμένα. Κυριαρχεί μια γραφική βαβούρα από τους καταστηματάρχες, που διαφημίζουν τα προϊόντα τους.

Η ατμόσφαιρα κάποιες φορές έχει την αίγλη της μεταπολεμικής Αθήνας, στη δεκαετία του '50, όπου η Βαρβάκειος έζησε τις πιο δοξασμένες μέρες της. Εκεί, όλα τα καταστήματα έχουν την ίδια βιτρίνα, τα φρέσκα και νωπά τρόφιμα. Άτυπα, η συγκεκριμένη αγορά παίζει τον ρόλο ενός χρηματιστήριου τροφίμων. Αγοράστε προϊόντα-ορόσημα της μεσογειακής κουζίνας: ζωντανά όστρακα, τυριά και μπαχαρικά.

Η ποικιλία σε επιτραπέζιες ελιές θα σας εντυπωσιάσει. Καθημερινά χιλιάδες κόσμος αγοράζει τα απαραίτητα για το τραπέζι, ενώ αργά το βράδυ και μέχρι τα ξημερώματα λειτουργούν ταβέρνες για όσους ξενυχτούν και αναζητούν τη θαλπωρή σε ένα πιάτο καλομαγειρεμένου φαγητού. Γευτείτε μια ζεστή κρεατόσουπα, την πασχαλινή παραδοσιακή μαγειρίτσα ή, κατά τους θερινούς μήνες, δοκιμάστε γεμιστά και μουσακά.

Οι αγορές στη Θεσσαλονίκη

Στη Βόρεια Ελλάδα, στολίδι της Θεσσαλονίκης αποτελεί η κλειστή αγορά Μοδιάνο. Σε μια εποχή που η πόλη προσπαθούσε να συνέλθει και να αναδιοργανωθεί μετά τη γιγάντια πυρκαγιά του 1917, η πολυπολιτισμική εμπορική δραστηριότητα συγκεντρώνεται στη νέα κλειστή αγορά, μια στοά σε σταυροειδές σχήμα, όπως αυτές που συναντάμε στη Γαλλία, σχεδιασμένη από τον Εβραίο αρχιτέκτονα Ελί Μοδιάνο.

Απλώνεται στους κάθετους δρόμους της πλατείας Αριστοτέλους. Από το 1922 μέχρι και σήμερα έχει φιλοξενήσει περισσότερα από 150 καταστήματα. Πάντα πολυπολιτισμική, με έντονο το εβραϊκό στοιχείο, επηρεάστηκε από την αστική τάξη της πόλης. Θα βρείτε κρεοπωλεία και μπακάλικα μέχρι μπαρ και εστιατόρια. Αξίζει να περιηγηθείτε στα σταυροδρόμια της και να χάσετε για λίγα λεπτά τον προσανατολισμό σας. Αγοράστε ολόφρεσκα αυγά, λουκάνικα και αλίπαστα και συνοδέψτε τα με μακεδονικό τσίπουρο.

Η Ελλάδα και οι υπαίθριες αγορές

Αν, ωστόσο, η περιοχή την οποία επισκέπτεστε δεν έχει κλειστή αγορά, μπορείτε να επισκεφτείτε τις λαϊκές αγορές των παραγωγών. Κάθε μέρα της εβδομάδας στις γειτονιές των μεγάλων πόλεων, καθώς και στα μεγάλα νησιά στήνονται για μερικές ώρες ανοιχτές, υπαίθριες αγορές παραγωγών, βιολογικές και συμβατικές. Έκρηξη χρωμάτων και αρωμάτων από τα φρούτα και τα λαχανικά, ξύλινοι πάγκοι φορτωμένοι με τη σοδειά της μέρας.

Καρποί που κόβονται το προηγούμενο βράδυ και πωλούνται το επόμενο κιόλας πρωί. Ρωτήστε τους περίοικους για να σας δώσουν οδηγίες, ώστε να φτάσετε στην κοντινότερη. Λειτουργούν από τις 7 το πρωί μέχρι και τη 1 το μεσημέρι. Νωρίς το πρωί θα έχετε τη δυνατότητα να αγοράσετε τα εκλεκτά, ενώ όσο περνά η ώρα οι τιμές πέφτουν, για να ξεπουλήσει ο παραγωγός. Αφήστε τα γευστικά και μαγειρικά σας ένστικτα να διαλέξουν τους πιο θελκτικούς καρπούς της εποχής, ολόφρεσκα λαχανικά και λαχταριστά ψάρια.