Αρχαιολογικό Μουσείο Ηράκλειου

Γενικά

Κυρίαρχη θέση στις συλλογές του, κατέχουν τα μοναδικά αριστουργήματα της μινωικής τέχνης, την οποία μπορεί κανείς να θαυμάσει σε όλη της την εξέλιξη. Η συλλογή με τις μινωικές αρχαιότητες είναι η σημαντικότερη στον κόσμο και το μουσείο δίκαια θεωρείται το κατεξοχήν μουσείο του μινωικού πολιτισμού.

Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και κατασκευάσθηκε σε τρεις φάσεις, από το 1935 ως το 1958, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού. Στην ίδια θέση κατά τη διάρκεια της βενετοκρατίας βρισκόταν η καθολική μονή του Αγίου Φραγκίσκου, που καταστράφηκε από σεισμό το 1856 και τα ερείπιά της είναι ορατά σήμερα στον κήπο του μουσείου.

Το κτήριο του Μουσείου αποτελεί σημαντικό δείγμα του μοντέρνου αρχιτεκτονικού κινήματος στην Ελλάδα. Οι χρωματισμοί και τα υλικά κατασκευής, όπως και τα πολύχρωμα φλεβωτά μάρμαρα, παραπέμπουν στις τοιχογραφικές μιμήσεις ορθομαρμαρώσεων των μινωικών ανακτόρων. Το κτήριο είναι διώροφο και διαθέτει εκτεταμένους εκθεσιακούς χώρους, αίθουσα οπτικοακουστικών μέσων και εργαστήρια. Στο Mουσείο λειτουργούν, επίσης, βεστιάριο, πωλητήριο εκμαγείων μισθωμένο από το Tαμείο Αρχαιολογικών Πόρων και καφετέρια στον κήπο.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου έχει συγκροτηθεί ως Ειδική Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού. Εκτός από τη μόνιμη έκθεση των συλλογών του, οργανώνει περιοδικές εκθέσεις, συμμετέχει σε εκθέσεις που περιοδεύουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σχεδιάζει και υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα, συνεργάζεται με άλλους επιστημονικούς και ερευνητικούς φορείς και φιλοξενεί ποικίλες άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες.

Ιστορία

Η πρώτη αρχαιολογική συλλογή δημιουργήθηκε στο Ηράκλειο το 1883, με πρωτοβουλία του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Ηρακλείου, ο οποίος, με πρόεδρο τον φιλάρχαιο γιατρό Ιωσήφ Χατζηδάκη, κατάφερε να εξασφαλίσει την εξουσιοδότηση της οθωμανικής κυβέρνησης για την ίδρυση της πρώτης «αρχαιολογικής υπηρεσίας». Η συλλογή στεγάσθηκε σε δύο δωμάτια στην αυλή της μητρόπολης του Αγίου Μηνά και μέχρι το 1900 εμπλουτίσθηκε με δωρεές φιλάρχαιων πολιτών, με εξαγορές αρχαίων αντικειμένων και με τα ευρήματα των πρώτων μικρών ανασκαφών και περισυλλογών. Το 1900, με την έναρξη των μεγάλων ανασκαφών στο νησί, περιέλαβε τα πρώτα σημαντικά ευρήματα, ενώ ταυτόχρονα παραχωρήθηκε στη νεοσύστατη Κρητική Πολιτεία. Τότε μεταστεγάσθηκε σε τμήμα του κτηρίου των Στρατώνων, της σημερινής Περιφέρειας Κρήτης, με τη φροντίδα των πρώτων Εφόρων Αρχαιοτήτων, Ιωσήφ Χατζηδάκη και Στέφανου Ξανθουδίδη.

Το 1904-1907 κατασκευάσθηκε η πρώτη μουσειακή αίθουσα, στη θέση όπου ήταν τα ερείπια της ονομαστής βενετικής μονής του Αγίου Φραγκίσκου, δίπλα στο Χουνκιάρ Τζαμί, ενώ το 1908, μετά την προσθήκη μίας δεύτερης αίθουσας, μεταφέρθηκαν εκεί οι αρχαιότητες. Το 1912, το μικρό αυτό κτίσμα πήρε τη μορφή κλασικιστικού κτηρίου με την προσθήκη της δυτικής πτέρυγας, σε σχέδια του αρχιτέκτονα W. Dörpfeld και του Γραμματέα της Αρχαιολογικής Εταιρείας Αθηνών, Παναγή Καββαδία. Το μουσείο σταδιακά περιέλαβε τα ευρήματα των μεγάλων ανασκαφών που διεξάγονταν σε όλο το νησί από Έλληνες και ξένους ερευνητές.

Η δόμηση του σημερινού κτηρίου, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού, ξεκίνησε το 1935 αλλά η έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έθεσε σε μεγάλο κίνδυνο τις συλλογές και το πολύτιμο περιεχόμενο του μουσείου, το οποίο διασώθηκε χάρη στις προσπάθειες του καθηγητή Νικολάου Πλάτωνα. Υπό την εποπτεία του ξεκίνησαν το 1947 οι εργασίες για την αποκατάσταση του κτηρίου, την επανέκθεση και παρουσίαση των συλλογών και το 1952 το μουσείο επαναλειτούργησε προβάλλοντας και πάλι τους ανεκτίμητους θησαυρούς του. Το 1962 το μουσείο αγόρασε τη συλλογή του γιατρού Στυλιανού Γιαμαλάκη, η οποία εκτέθηκε στον όροφο. Το 1964 μια νέα πτέρυγα προστέθηκε στο κτήριο και η έκθεση ολοκληρώθηκε υπό την εποπτεία του εφόρου Στυλιανού Αλεξίου.

Το 2014, μετά την ολοκλήρωση εκτεταμένου προγράμματος κτηριακής ανακαίνισης και επανέκθεσης των συλλογών, που υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Μουσείο Ηρακλείου, ανανεωμένο και με σύγχρονη αισθητική, άνοιξε ξανά τις πύλες του για το κοινό.

Πότε να πας

• Το μουσείο είναι ανοιχτό όλο το χρόνο (εξαιρούνται οι επίσημες αργίες). Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού συγκεντρώνει αρκετό κόσμο, γι’ αυτό προτείνουμε να το επισκεφθείς τους πιο «ήσυχους» μήνες (Μάιος - Ιούνιος & Σεπτέμβριος - Οκτώβριος).
• Οι ώρες λειτουργίας διαφέρουν ανάλογα με την εποχή και την ημέρα της εβδομάδας, γι’ αυτό φρόντισε να ρίξεις μια ματιά πριν την επίσκεψή σου.
• Εάν προγραμματίζεις την επίσκεψή σου για Ιούλιο-Αύγουστο, καλύτερα να είσαι εκεί νωρίς το πρωί ή το απόγευμα.

Ώρες λειτουργίας μουσείου Ηρακλείου 

Διάρκεια και Εισιτήρια

• Δευτέρα και Τετάρτη ως Κυριακή: 08:00-18:00. Τρίτη: 10:00-18:00.
• Από 1η Δεκεμβρίου 2020 το ωράριο λειτουργίας του Μουσείου θα διαμορφωθεί ως εξής:
• Δευτέρα και Τετάρτη ως Κυριακή: 09:00-16:00. Τρίτη: 10:00-17:00.

Θερινό ωράριο

• Δευτέρα και Τετάρτη έως Κυριακή: 08:00 – 20:00
• Τρίτη: 10:00 – 20:00.

Πληροφορίες για τα Εισιτήρια