Μουσείο Μπενάκη

Ο Ιδρυτής

O Aντώνης Mπενάκης, γόνος παλαιάς ιστορικής οικογένειας της Ελληνικής Διασποράς, γεννήθηκε το 1873 στην Αλεξάνδρεια και ανατράφηκε με ζωντανή ακόμη την παράδοση της ευποιίας που, από τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια της απελευθερωμένης Eλλάδας, εδραιώνεται κυρίως στο χώρο του παροικιακού Eλληνισμού. Ο Αντώνης Μπενάκης μπροστά από προθήκη με αρχαίο αγγείο. 1940-1950. © Μουσείο Μπενάκη, Ιστορικά Αρχεία. Στην Aλεξάνδρεια άρχισε να εκδηλώνει τα συλλεκτικά του ενδιαφέροντα, ενώ ταυτόχρονα ωρίμαζε μέσα του η ιδέα της δωρεάς, η οποία αποκρυσταλλώθηκε με την οριστική του εγκατάσταση στην Αθήνα το 1926. Ο ψυχικός κόσμος του Aντώνη Mπενάκη διαμορφώθηκε σε μια εποχή κατά την οποία η αποκατάσταση των εθνικών συνόρων της Eλλάδας πρόβαλλε ως κοινό όραμα πάνω στα παράλληλα ιδεώδη του αστικού εκσυγχρονισμού και της εκπαιδευτικής αναγέννησης. Ενδεικτική ήταν άλλωστε η παροιμιώδης γενναιοδωρία του στην ενίσχυση πολλών άλλων πνευματικών ιδρυμάτων και σημαντικών πολιτιστικών εκδηλώσεων. Η προσωπικότητα ωστόσο του Aντώνη Mπενάκη διαμορφώθηκε μέσα σ’ ένα οικογενειακό κλίμα ευνοϊκό για τη διάπλαση τέτοιων ιδανικών. Το ίδιο κλίμα γαλούχησε και την αδελφή του Πηνελόπη Δέλτα (1874-1941), την σπάνιας ευαισθησίας μυθιστοριογράφο που με τα βιβλία της μεγάλωσαν γενιές ολόκληρες της ελληνικής νεολαίας. Τον ιδρυτή του Μουσείου θα επηρέασε οπωσδήποτε και το παράδειγμα του πατέρα του Eμμανουήλ Mπενάκη (1843-1929), στενού συνεργάτη του μεγάλου πολιτικού Eλευθερίου Bενιζέλου (1864-1936), που διέθεσε επίσης την περιουσία του χρηματοδοτώντας πολλά κοινωφελή ιδρύματα και συμβάλλοντας στην αποκατάσταση των προσφυγικών πληθυσμών μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο και μόνο μπορεί να γίνει κατανοητή η προσφορά του Aντώνη Mπενάκη. Βασικό της χαρακτηριστικό παραμένει η «εν ζωή» ανάθεση στο Έθνος του Μουσείου που δημιούργησε. Θα πρέπει όμως να εξαρθεί και η συνεχής φροντίδα του για την καλύτερη δυνατή οργάνωση, τον πλουτισμό και την εξασφάλιση των οικονομικών του Μουσείου ως το θάνατό του, το 1954.

Χρονολόγιο κεντρικού κτηρίου

Το Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού στεγάζεται σε ένα από τα ωραιότερα νεοκλασικά κτήρια της Αθήνας κοντά στον Εθνικό Κήπο και τη Βουλή των Ελλήνων. Το κτήριο προσφέρθηκε στο Έθνος για τη δημιουργία του μουσείου που θα φιλοξενούσε τις συλλογές του Αντώνη Μπενάκη από τον ίδιο και τις τρεις αδελφές του, Αλεξάνδρα, Πηνελόπη και Αργίνη. Μετά την πιο πρόσφατη ανάπλασή του (1989–2000) στεγάζει μια μοναδική διαχρονική έκθεση για την πορεία του ελληνικού πολιτισμού από την προϊστορία έως τον 20ό

Ένα μικρό οικοδόμημα αποτελούσε τον αρχικό πυρήνα του συγκροτήματος. Η πρώτη επέκταση με ουσιαστικές επεμβάσεις έγινε από τον Αναστάσιο Μεταξά το 1911 μετά την αγορά του ακινήτου από τον Εμμανουήλ Μπενάκη, πατέρα του Αντώνη. Προστέθηκαν η εξωτερική μαρμάρινη κλίμακα, το χαρακτηριστικό δωρικό πρόπυλο στην κεντρική είσοδο της λεωφόρου Βασ. Σοφίας και τα μορφολογικά στοιχεία των όψεων. Η επόμενη επέκταση έγινε το 1930 προκειμένου το κτήριο να μετατραπεί σε μουσείο όπου στεγάστηκαν οι συλλογές ελληνικής και ισλαμικής τέχνης του Αντώνη Μπενάκη, καθώς και μια συλλογή κινεζικής κεραμικής. Ακολούθησαν μια σειρά από προσθήκες στα 1965, 1968 και 1973, οι οποίες ήσαν απαραίτητες για τη στέγαση ολοένα περισσότερων δωρεών. Μετά την επέκταση και ανάπλαση των ετών 1989–2000 το κτήριο στεγάζει την συλλογή ελληνικής τέχνης και υλικού πολιτισμού του Μουσείου Μπενάκη, την «Αίθουσα Σπυρίδωνος & Ευρυδίκης Κωστοπούλου» για περιοδικές εκθέσεις, τη Βιβλιοθήκη και μια σειρά λειτουργιών και γραφείων του Ιδρύματος.

Πότε να πας

• Δευτέρα-Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο:10:00 – 18:00
• Τρίτη - Κυριακή: Κλειστά
• Ελεύθερη είσοδος στη μόνιμη έκθεση: Κάθε Πέμπτη από 18:00 έως 24:00 εκτός οργανωμένων ομάδων και ομάδων με ξεναγό και τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων (18 Μαΐου) όταν το κτήριο είναι ανοικτό
• Το Μουσείο θα μείνει κλειστό για το κοινό μέχρι νεωτέρας

Ώρες λειτουργίας

Εισιτήρια

• Γενική είσοδος:€ 12
• Περιοδική έκθεση:€ 8

Μειωμένο:

• Γενική Είσοδος:€ 9
• Περιοδική έκθεση:€ 6
• Δημοσιογράφοι:€ 1

Πληροφορίες για τα εισιτήρια