Όσες φορές και αν διασχίσω τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου με κατακλύζει το ίδιο συναίσθημα ευφορίας. Και αμέσως μετά μία αίσθηση ματαιότητας…
«Όταν θέλουμε κάνουμε θαύματα… αλλά πόσο σπάνια είναι τελικά αυτά τα θαύματα».
Ανεβαίνω τις στροφές της Παλιοβούνας και παρατηρώ την Πάτρα και το ατελείωτο μπλε του Ιονίου. Οι εργασίες της Ιονίας οδού, του νέου σύγχρονου αυτοκινητόδρομου που, πολύ σύντομα ολοκληρωμένος, θα συνδέει το Αντίρριο με τα Ιωάννινα, ετοιμάζεται πυρετωδώς και σε πολλά σημεία οι εργασίες είναι ορατές από τον σημερινό δρόμο. «Ακόμη ένα θαύμα», σκέφτομαι.
Μία μικρή στάση στην Αμφιλοχία, και συνεχίζω με κατεύθυνση την Άρτα. Στέκομαι μπροστά στο περίφημο γεφύρι και σκέφτομαι την παιδική μου ηλικία, όταν ακόμη δεν μπορούσα να διαχωρίσω τον μύθο από την πραγματικότητα. Τότε που το παιδικό μου μυαλό δεν μπορούσε να καταλάβει πως είναι δυνατόν να θυσιάσουν τη γυναίκα του πρωτομάστορα για να στεριώσει το γεφύρι. Και τι εννοούσαμε όταν λέγαμε… «ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν;»
Το γεφύρι – τοπόσημο
Το νερό του Αράχθου είναι περιορισμένο, καθώς αυτό εξαρτάται πλέον και από τη λειτουργία του φράγματος, ωστόσο η νωχελική του κίνηση κάνει τη ματιά να μην θέλει να ξεκολλήσει από τις εμβληματικές καμάρες του γεφυριού. Έχοντας καταφέρει να διασωθεί στη μακρόχρονη πορεία του, δικαίως σήμερα αποτελεί το σύμβολο της πόλης. Κοντά σ’ αυτό και άλλα τοπόσημα μίας πολυπολιτισμικής και όμορφης πόλης που αποκαλύπτεται σιγά – σιγά. Η Άρτα στέκεται στη σκιά του γεφυριού της, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Είναι η εβραϊκή συνοικία της, είναι το περίφημο τέμενος, το κάστρο της, οι βυζαντινές της εκκλησίες. Είναι ακόμη ένα άρτια δομημένο δίκτυο πεζοδρόμων στο κέντρο της πόλης.
Από γωνιά σε γωνιά
Αφήνουμε το γεφύρι και πηγαίνουμε για εξερεύνηση της πόλης. Μίας πόλης που κατοικείται συνεχώς εδώ και 2.700 χρόνια. Κατευθυνόμαστε προς ένα από τα πιο όμορφα κάστρα της Ελλάδος, το οποίο χτίστηκε τον 13ο αι. και σήμερα βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση εξαιτίας των πολύ προσεγμένων αναστηλώσεων. Μέσα στο κάστρο, το οποίο ανήκει κυρίως στη βυζαντινή περίοδο αλλά θεμελιώθηκε πάνω σε αρχαία οχύρωση και διαθέτει οθωμανικές προσθήκες, είχε κατασκευαστεί το ξενοδοχείο Ξενία, για το οποίο όπως πληροφορήθηκα αναζητείται τρόπος για να αναστηλωθεί και να λειτουργήσει ξανά. Χαρακτηριστικό σημείο της πόλης το ρολόι, το οποίο βρίσκεται στην είσοδο του κάστρου. Όπου και αν πήγαμε στην πόλη μας ρώτησαν αν είχαμε επισκεφθεί την Παναγία την Παρηγορήτισσα. Και μόνο το επίθετο που τη χαρακτηρίζει ήταν αρκετό για να μας φέρει προσκυνητές στην πόρτα της.
Βυζαντινός ναός, ένας από τους πιο σημαντικούς στην Ελλάδα, βρίσκεται μέσα στον αστικό ιστό. Χτίστηκε τον 13ο αι. και κάπου στον 16ο αι. αποτέλεσε γυναικείο μοναστήρι. Λειτουργεί πολύ συγκεκριμένες μέρες του χρόνου ενώ είναι επισκέψιμος καθημερινά. Φτάνοντας στην είσοδο, η επιβλητικότητα του κτιρίου θαμπώνει. Βλέπω τις μοναδικές τοιχογραφίες αλλά και τον μεγαλοπρεπή τρούλο. Ο χρόνος περνάει και δεν θέλουμε να αναχωρήσουμε. Κάτω από τον πλάτανο, στην πλατεία, λίγα μετρά από την είσοδο του ναού, οι Αρτινοί απολαμβάνουν τον καφέ τους. Ήρεμοι, ευγενικοί, φιλόξενοι.
Μία ακόμη πολύ ενδιαφέρουσα εκκλησία είναι εκείνη της Αγίας Θεοδώρας που μετράει εννέα αιώνες ζωής. Κατεβαίνοντας την κεντρική οδό Πύρρου, ένα μικρό στενάκι μας οδηγεί στον περίβολο του ιστορικού ναού. Ετοιμαζόμαστε να φύγουμε στους εκτός Άρτας προορισμούς, αλλά θέλω να περάσω από το τείχος της αρχαίας Αμβρακίας. Το τείχος, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, άρχισε να κατασκευάζεται τον 6ο αιώνα π.Χ. και ολοκληρώθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. Η διάθεση για χαλάρωση και ανανέωση θα μας οδηγήσει στα ιαματικά λουτρά Χανόπουλου, λίγο έξω από την πόλη.
Κορωνησία, όπως νησί
Η Κορωνησία βρίσκεται πολύ κοντά στην Άρτα και είναι ένα πολύ ιδιαίτερο μέρος. Θα μπορούσε να είναι νησί, αλλά δεν είναι. Μία στενή λωρίδα γης, το «ράμμα» όπως το λένε οι ντόπιοι, ενώνει τον οικισμό με την ηπειρωτική χώρα και μοιάζει να κινείται ανάμεσα στις λιμνοθάλασσες Λογαρού και Τσουκαλιό. Όσο πιο μέσα κινείσαι στον Αμβρακικό, τόσο περισσότερο καταλαβαίνεις την έννοια της λιμνοθάλασσας. Τα καλάμια στις όχθες, οι απάνεμοι κόλποι, οι βάλτοι, τα έλη, και στο τέλος, εκεί που δεν το περιμένεις, δίπλα στο ψαροχώρι, πράσινες πλαγιές μετατρέπουν το ταξίδι σε μία αναπάντεχη εμπειρία.
Φτάνουμε στην Κορωνησία στις εννιά η ώρα το πρωί και κατευθυνόμαστε στο λιμανάκι. Οι μικρές βάρκες έχουν ήδη επιστρέψει και πετυχαίνουμε τη διαδικασία που ξεψαρίζουν τα δίχτυα. Μιλάμε με τον Μανώλη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η μία βάρκα επιστρέφει μετά την άλλη. Δεν ρωτάμε για την ψαριά γιατί είναι γρουσουζιά! Παρόλα αυτά, ο Αμβρακικός χαρακτηρίζεται ως μία από τις πιο πλούσιες λιμνοθάλασσες της χώρας, φιλοξενώντας στα νερά γλώσσες, κεφαλόπουλα, λαβράκια, τσιπούρες, χέλια, γαρίδες, σουπιές. Πέρα από τα ψάρια, στην περιοχή διαχειμάζει το 1/3 του συνολικού πληθυσμού των υδρόβιων πουλιών της χώρας. Επίσης, στη λιμνοθάλασσα Τσουκαλιό φωλιάζουν περίπου 35 ζευγάρια του σπάνιου και απειλούμενου αργυροπελεκάνου. Τα ζεστά, ρηχά και πλούσια σε φερτές ύλες νερά είναι το ιδανικό μέρος για αναπαραγωγή πάρα πολλών ειδών της θαλάσσιας πανίδας.
Με κατεύθυνση το βουνό
Ξυπνάω στην Άρτα και έχω ακόμη στο μυαλό μου τις εικόνες από την χθεσινή μας περιήγηση στην Κορωνησία. Σήμερα θα ανέβουμε ορεινά. Κατευθυνόμαστε στη Ροδαυγή, και πολύ γρήγορα καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για ένα ορεινό χωριό, το οποίο καταφέρνει να διατηρεί τη ζωντάνια του, δίνοντας στους επισκέπτες πολλές δυνατότητες δραστηριοτήτων. Είναι πρωί Κυριακής, χρειαστήκαμε περίπου 30 λεπτά οδήγησης και φτάνοντας επισκεπτόμαστε τον ναό της Αγίας Παρασκευής ο οποίος χτίστηκε το 1804 και βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.
Περνάμε αρκετή ώρα στην πλατεία, όπου μετά το τέλος της εκκλησιάς το χωριό πίνει τον πρωινό του καφέ. Ξεναγούμαστε στο λαογραφικό μουσείο και στη συνέχεια περπατάμε μέχρι την πηγή Μπέσικο και αναλογιζόμαστε για την προέλευση της λέξης. Βαθύς ίσκιος από τα πλατάνια, δροσερό νερό, απόλυτη ησυχία… Η Ροδαυγή με τους προσεγμένους και ποιοτικούς της ξενώνες, μπορεί να αποτελέσει ιδανικό ορμητήριο, για την περιοχή. Βουνά, ποτάμια, εναλλακτικές δραστηριότητες.
«Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν.»
Όσα και αν βλέπεις, όσο και αν γυρνάς, πάλι θέλεις καινούρια πράγματα να ανακαλύψεις. Μην χάσετε την ομορφιά που κρύβει η ανακάλυψη της Άρτας και όλης της γύρω περιοχής. Θα χτιστούν μέσα σας στέρεες, όμορφες εικόνες. Το γεφύρι θα σας βοηθήσει να εξερευνήσετε ένα τόπο που είναι βέβαιο ότι θα τον αγαπήσετε.
